7 апреля 2025 года состоятся церемонии возложения цветов к обелискам, посвященный 17 воинам КАЗБАТА, погибшим на таджикско-афганской границе. На мероприятиях примут участие руководство Вооруженных сил, Пограничной службы и Национальной гвардии Республики Казахстан, депутаты Парламента РК, представители местных органов исполнительной власти, общественности, ветераны войск и локальных конфликтов. С их участием состоятся митинги с церемонией возложения венков и цветами.
В соответствии с Постановлением Верховного Совета Республики Казахстан, с 1993 по 1999 годы свыше десяти тысяч солдат, сержантов и офицеров нашей страны выполняли боевые задачи на таджикско-афганской границе в составе КАЗБАТА — отдельного сводного батальона Республики Казахстан.
Трагическим событием для КАЗБАТА стало 7 апреля 1995 года. Тогда, 30 лет назад, в горном ущелье Пшихавр Республики Таджикистан сводная рота Шымкентского оперативного полка Внутренних войск подверглась внезапному вооруженному нападению боевиков с сопредельной к границе стороны. В ходе четырехчасового неравного боя с превосходящими силами противника наши воины дали отпор и заставили их отступить. В этом кровопролитном бою погибло 17 воинов, 33 получили ранения.
Указом Президента Республики Казахстан от 20.11.1996 г. за мужество и самоотверженность, проявленные при исполнении воинского долга по охране внешних границ СНГ, посмертно награждены орденом «Айбын» ІІ степени 5 человек и 12 человек медалью «Жауынгерлік ерлігі үшін».
В знак глубокой признательности казахстанским воинам за помощь таджикскому народу в Душанбе сооружен монумент. В столице нашей республики у монумента «Отан-Ана» открыта Аллея Памяти 17-и героев КАЗБАТА и Обелиск памяти, памятники героям открыты в Шымкенте, Петропавловске и в других городах страны.
Стоит отметить, что в 2019 году в прокат вышел художественный фильм «Казбат» о мужестве и героическом подвиге погибших воинов.
В этот день во всех регионах страны, где дислоцированы воинские части Пограничной службы и Национальной гвардии, личный состав, ветераны, сослуживцы погибших, друзья и товарищи соберутся у обелисков, памятников, в скверах, аллеях отдать дань памяти и уважения тем, кто до конца выполнил свой воинский долг за безопасность и независимость Родины.
Для проведения воспитательных мероприятий с военнослужащими предлагаем использовать видеоклип, подготовленный ветеранами Национальной гвардии с разрешения АО «Республиканская телерадиокорпорация «Казахстан».
2022 жылғы 7 сәуірде тәжік-ауған шекарасында қаза тапқан құқықтық тәртіп әскерінің 17 жауынгеріне арналған ескерткішке гүл шоқтарын қою рәсімі өтеді. Іс-шараға ҚМ, ІІМ басшылығы, Шекара қызметі және Ұлттық ұлан қолбасшылығы, ҚР Парламентінің депутаттары, жергілікті атқарушы билік органдарының, қоғам өкілдері, әскер және локальды қақтығыстардың ардагерлері қатысады. Гүл шоқтарын қою рәсімі митингінен кейін, Ұлттық ұлан мен Шекара қызметі астаналық гарнизондарының жеке құрамы салтанатты маршпен өтеді.
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Қаулысына сәйкес 1993-1999 жылдар аралығында еліміздің он мыңнан астам сарбазы, сержанттары мен офицерлері тәжік-ауған шекарасында Қазақстан Республикасының жекелеген жиынтық батальоны — ҚАЗБАТ құрамында жауынгерлік міндеттерді орындады.
1995 жылғы 7 сәуірде Ішкі әскерлер жауынгерлері үшін қайғылы оқиға орын алды. 27 жыл бұрын, Тәжікстан Республикасының Пшихавр тау шатқалында Шымкент Ішкі әскерлер полкінің құрама ротасына содырлар кенеттен қарулы шабуыл жасайды. Төрт сағаттқа ұласқан теңсіз ұрыс барысында жаудың басымдығына қарамастан біздің жауынгерлер тойтарыс беріп, оларды кері шегінуге мәжбүр етті. Бұл қанды шайқаста 17 жауынгер қаза тауып, 33 адам жарақат алды. Бірақ біздің жауынгерлеріміз «Қазбаттың» (қазақстандық батальонның) намысы мен қадір-қасиетіне нұқсан келтірмей, өздерінің әскери борышын абыроймен орындап, антқа адал болды.
Қазақстан Республикасы Президентінің 20.11.1996 жылғы Жарлығымен ТМД-ның сыртқы шекараларын қорғау бойынша әскери борышын өтеу кезінде көрсеткен ерлігі мен жанқиярлығы үшін ІІ дәрежелі «Айбын» орденімен 5 адам және 12 адам «Жауынгерлік ерлігі үшін» медалімен (қаза тапқаннан кейін) марапатталды.
Қазақстандық жауынгерлерге тәжік халқына көрсеткен көмегі үшін терең ризашылық белгісі ретінде Душанбеде монумент тұрғызылды. Республикамыздың астанасында «Отан – Ана» монументінің жанында КАЗБАТтың 17 батырын еске алу аллеясы және ескерткіш тақта ашылды. Батырларға арналған ескерткіштер Шымкент, Петропавл және еліміздің басқа да қалаларында ашылды.
Айта кетейік, 2019 жылы осы оқиғада ерлікпен мерт болған жауынгерлердің есімін ұлықтау және өскелең ұрпаққа жеткізу мақсатында «Қазбат» көркем фильмі жарыққа шықты.
Бұл күні Шекара қызметі мен Ұлттық ұланның әскери бөлімдері орналасқан еліміздің барлық өңірлерінде жеке құрам, ардагерлер, қаза тапқандардың әріптестері, достары мен жолдастары обелисктердің, ескерткіштердің, скверлердің, аллеялардың жанына жиналып, Отанының қауіпсіздігі мен тәуелсіздігі үшін әскери борышын соңына дейін орындағандарға құрмет пен құрмет көрсетеді.
Әскери қызметшілермен тәрбие іс-шараларын өткізу үшін «Қазақстан» Республикалық телерадиокорпорациясы» АҚ рұқсатымен Ұлттық ұлан ардагерлері дайындаған бейнеклипті пайдалануды ұсынамыз.